Inne wylesienia i wykaz rozbieżności w tworzeniu dokumentacji urządzeniowej

INNE WYLESIENIE (INNE WYL)- grunt leśny niezalesiony bez możliwości prowadzenia trwale zrównoważonej gospodarki leśnej. Jest to podstawa do umieszczenia w wykazie rozbieżności, a co za tym idzie, nie planuje się tam żadnych zabiegów ponieważ ich zastosowanie nie ma podstaw formalnych ani uzasadnienia gospodarczego.

Wg Zarządzenia nr 37 z dnia 26.06.2023 r. znak ZU.6007.3.2020 DG PGLLP, Załącznika Nr 5 – Wytyczne do sporządzania projektów uproszczonych planów urządzenia lasu. Podrozdziału 2.3.3 Podział lasów na kategorie użytkowania (….) pkt. 4) grunty trwale wylesione (budynki, stawy itp.) należy opisać jako inne wylesienia (INNE WYL).

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu,(Dz. U. z 2012 r., poz. 1302); mówi wyraźnie o części składowej Uproszczonego Planu Urządzenia Lasu, zgodnie z § 7.1 pkt 4) lit. C – wykaz rozbieżności między danymi ewidencyjnymi odnoszącymi się do gruntów objętych sporządzanym uproszczonym planem urządzenia lasu a stanem faktycznym tych gruntów. Tak więc do wykazu rozbieżności trafiają grunty nie spełniającego kryterium powierzchniowego uznania za las oraz właśnie INNE WYLESIENIA tj. grunty na których nie planuje się żadnych zabiegów ze względu na umieszczenie w wykazie rozbieżności przez wzgląd na brak możliwości wprowadzenia roślinności drzewiastej. Inaczej wymagało by to tworzenia zbiorowiska leśnego od nowa z wykorzystaniem bardzo dużych środków finansowych.

Analogicznie, w toku prac wskazuje się grunty nie spełniające kryterium powierzchniowego uznania za las (poniżej 10 arów w kompleksie) i jest to czynność kameralna, wykonywana przed rozpoczęciem prac terenowych. Sprawdza się przyleganie danych użytków na działce do innych użytków leśnych oraz ich powierzchnię. Określa się również czy np.16 arów użytku nie jest podzielone pomiędzy dwa niestykające się osobne kompleksy o pow. mniejszej niż 10 ar. Takie fragmenty użytków umieszcza się w wykazie rozbieżności ponieważ z mocy Ustawy o lasach art. 3 nie są one lasami. Czynność ta jednak nie powoduje żadnej automatycznej zmiany w powszechnej ewidencji, a stanowi podstawę do zmiany przez Geodetę Powiatowego zgodnie z procedurami geodezyjnymi przewidzianymi przepisami prawa. Przyczyną i podstawą do wszczynania postępowania jest właśnie umieszczenie w wykazie rozbieżności i zgodnie z ustawą o lasach Art. 20. Pkt 2. W ewidencji gruntów i budynków uwzględnia się ustalenia planów urządzenia lasu i uproszczonych planów urządzenia lasu dotyczące granic i powierzchni lasu.

Inaczej ma się jednak sprawa z rozbieżnościami użytkowania innego niż przewidziane. Użytek leśny jest traktowany domyślnie jako przeznaczony do prowadzenia trwale zrównoważonej gospodarki leśnej w różnych formach technicznego użytkowania (grunty leśne zalesione, niezalesione i związane z gospodarką leśną). Tu ewentualne rozbieżności ujawniane są w trakcie prac terenowych zgodnie ze stanem na dzień prowadzenia prac terenowych. Taksator na gruncie stwierdza rozbieżność pomiędzy ewidencyjnym użytkiem leśnym (Ls) a faktycznym jego użytkowaniem. Jeżeli jego faktyczne użytkowanie nie pozwala na prowadzenie trwale zrównoważonej gospodarki leśnej, rodzaj powierzchni jest opisany jako INNE WYL. Czynność ta kończy prace oraz część planistyczną na tych fragmentach. Nie jest rolą wykonawcy Uproszczonych planów Urządzenia Lasu określanie przyczyn ani czasu powstania rozbieżności a jedynie opisanie stanu faktycznego ujawnionego na gruncie. Fragment użytku lub całość zostaje umieszczona w wykazie rozbieżności zgodnie z RMŚ z dnia 12.11.2012 r. jako powierzchnia bez możliwości prowadzenia trwale zrównoważonej gospodarki leśnej. Tu rola wykonawcy jak i bezpośredniego nadzoru Starosty się kończy zgodnie z (Art. 5. 1 pkt1) ustawy o lasach.

Nie kończy to jednak biegu sprawy danych gruntów. Tak jak ma to miejsce z powierzchniami nie spełniającymi kryterium powierzchniowego ustawy o lasach umieszczonymi w wykazie rozbieżności tak i tu, zgodnie z ustawą o lasach Art. 20. Pkt 2. W ewidencji gruntów i budynków uwzględnia się ustalenia planów urządzenia lasu i uproszczonych planów urządzenia lasu dotyczące granic i powierzchni lasu. Jednak procedura geodezyjna przebiega inaczej, ponieważ nie można zastosować jednolitego i szablonowego podejścia jak we wcześniej opisywanym przypadku. Tu każda ze spraw podlega indywidualnemu badaniu i zastosowaniu procedury geodezyjnej lub przejścia do dalszych kroków. Wykaz rozbieżności pomiędzy gruntami przeznaczonymi do produkcji leśnej a sposobem ich użytkowania jest podstawą do sprawdzenia czy na działce nie nastąpiła omyłka, błąd w Ewidencji Gruntów i Budynków, błąd topologiczny lub co bardzo częste, zmianą prawa geodezyjnego i usunięciem użytków takich jak B-Ls, W-Ls (budynki do 2016 r mogły stać na użytku leśnym legalnie). Po zmianie prawa geodezyjnego nie ma możliwości pozostawienia użytków B-Ls i bardzo często zmiany nie zostały przeprowadzone na użytek budowlany (B), a na leśny (Ls) powodując powstanie rozbieżności w UPUL itd. Jeżeli użytek leśny bądź jego część i różnica w użytkowaniu wynika z błędu geodezyjnego, mamy do czynienia z procedurą geodezyjną prowadzącą do naprawy, bądź aktualizacji powszechnej ewidencji (Starosta jest odpowiedzialny za gromadzenie, aktualizację i udostępnianie danych ewidencyjnych). Jeżeli błędu geodezyjnego nie stwierdza się to należy sprawdzić czy dana rozbieżność powstała przed wejściem w życie ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. 1995 Nr 16 poz. 78 z późn. zm.). Jeżeli rozbieżność powstała przed wejściem w życie w/w ustawy (wykazy rozbieżności starsze UPUL, historyczne ortofotomapy, dokumenty budowlane, inwestycyjne itd) to mamy do czynienie z procedurą geodezyjną jak powyżej. Jeżeli rozbieżność powstała po wejściu w życie w/w ustawy należy sprawdzić czy Regionalny Dyrektor PGLLP wydał decyzję o wyłączeniu tego gruntu z produkcji leśnej lub Starosta zezwolił na zmianę przeznaczenia gruntu na cele rolnicze uwzględniając szczególny przypadek, jeżeli tak przechodzimy do odpowiedniej procedury geodezyjnej.

W przypadku gdy wszystkie w/w drogi sprawdzenia rozbieżności zostały wyczerpane, Starosta w domniemaniu nielegalności wyłączenia, przekazuje sprawy do właściwego terytorialnie RD PGLLP. Dalszy tok postępowania określają już przepisy prawa wymienione między innymi w ustawie z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. 1995 Nr 16 poz. 78 z późn. zm.). Należy jednak podkreślić, że to już wykracza poza kompetencje prowadzonego nadzoru a tym bardziej planowania trwale zrównoważonej gospodarki leśnej.

Reasumując, w procesie tworzenia UPUL Minister przewidział tworzenie wykazu rozbieżności nie celem legalizacji nielegalnych wyłączeń, a celem uporządkowania i aktualizacji stanu rzeczywistego i ewidencyjnego. Starosta prowadzący nadzór wykazuje i, w ramach swoich kompetencji, urzeczywistnia stan faktyczny powierzchni leśnych. Prowadzenie nadzoru nie daje jednak nieograniczonych możliwości ponieważ musi zawierać się w przepisach jakimi jest obłożony. Tak więc za rozwiązanie kwestii gruntów wyłączonych bez decyzji RDPGLLP odpowiada właśnie RDPGLLP. Przykładem może być zapis Ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych Art. 28. 1. W razie stwierdzenia, że grunty zostały wyłączone z produkcji niezgodnie z przepisami niniejszej ustawy, sprawcy wyłączenia ustala się opłatę w wysokości dwukrotnej należności. 2. W razie stwierdzenia, że grunty przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele nierolnicze lub nieleśne zostały wyłączone z produkcji bez decyzji, o której mowa w art. 11 ust. 1 i 2, decyzję taką wydaje się z urzędu, podwyższając jednocześnie wysokość należności o 10%. Wyraźnie mamy określone konsekwencje faktu umieszczenia gruntów w wykazie rozbieżności. Z kolei za kwestie nielegalnego pozyskania, wywózki lub działania niezgodnie z UPUL lub decyzjami odpowiadają organy ścigania. Prowadzący nadzór powiadamia właściwe organy ale nie dokonuje czynności w ich imieniu.

Przykładowo- za kwestie katastrof naturalnych takich jak np. wichury odpowiadają duże różnice ciśnień, za śniegowały i śniegołomy odpowiadają duże opady śniegu a nie prowadzący nadzór. Ponadto na etapie planowania nie można zakładać wystąpienia nieprzewidywalnych katastrof, działań nielegalnych itd. Jednak można ujawnić rozbieżności i uporządkować stan ewidencyjnym aby w przyszłości te same powierzchnie nie trafiały jako podstawa do tworzenia kolejnych planów. Prowadzący nadzór odnosi się więc do stworzonego i zatwierdzonego UPUL.

Posted in Leśne vademecum.